Compressor/Limiters

Een compressor is in feite niets meer dan een automatische signaal niveau controle. Je kunt het vergelijken met een opname op een cassetterecorder. Zet je het opname niveau te hoog, dan krijg je geluidspieken die de recorder niet aan kan en dus distortie geven. Zet je het opname niveau te laag dan voorkom je piek distortie, maar de zachte passages in de muziek verdwijnen.

Een compressor zorgt ervoor dat deze problemen automatisch voorkomen worden door het signaal goed constant van niveau te houden. Zachte passages komen nog steeds door, pieken kunnen geen distortie meer veroorzaken.

Naast deze kritische toepassing van een compressor wordt dit apparaat ook vaak ingezet om de smaak van het geluid te beinvloeden, een effect dus. Hoe en wat komt nog.

Laten we nu eerst maar eens in een compressor zelf duiken. Wat voor knoppen vindt je op een compressor en wat doen die dingen precies.



Je ziet hier dus drie draaiknoppen; de Threshold, de Ratio en de Output Gain. Daarnaast vindt je nog een LED gain reduction meter en een bypass (in/out) schakelaar terug. Laten we eens per knop bekijken wat ze doen op de volgende pagina.

De Threshold knop
Met deze knop stel je het geluid niveau in waarop de compressie begint te werken.

Blijft het aangeboden signaal niveau onder de ingestelde threshold dan doet de compressor niets en gaat het geluid ongestoord door de compressor limiter.

Komt het niveau echter boven de threshold uit dan begint de compressor te werken en drukt het signaal samen. Compressie betekent dus niet dat het signaal niet boven de threshold kan uitkomen, maar verlaagt en comprimeert het signaal.

De manier waarop dit gebeurt is afhankelijk van de instelling van de (compressie-) Ratio knop.

De Ratio knop
De ratioknop geeft dus aan in welke verhouding (relatief aan het originele signaalniveau en de threshold) de compressie zich gedraagt.

In de figuur hebben we de ratio op 2:1 ingesteld. Dit betekent dat, in dit geval, de compressor het signaal boven de threshold samendrukt tot de helft van het niveau boven de threshold. Anders gezegd wordt iedere 2 dB overschreiding van het threshold niveau gereduceerd tot 1 dB.

De ratio kan traploos ingesteld worden tussen twee extremen. Een ratio van 1:1 betekent dat er geen compressie zal plaatsvinden, onafhankelijk van de ingestelde threshold.

Aan de andere kant heb je de oneindige compressie ratio van oneindig:1. In dit geval spreken we niet meer van een compressor, maar van een limiter. In de praktijk spreek je al van een limiter bij een ratio van 10:1.

Een limiter laat dus geen signaalverhoging boven de threshold meer toe. Weet je nu gelijk waarom het apparaat een compressor-limiter heet; het kan beide functies vervullen.

De Output knop
De output gain laat je het algemene uitgangvolume instellen. Een woord van waarschuwing bij deze knop is op zijn plaats. Probeer zo min mogelijk in de plus dB's te gaan, omdat je anders de kans op feedback aan het verhogen bent. Is je output te laag, stel hem dan het liefst op andere manieren op een hoger niveau.

Verder voorkomende parameters

Attack en Release
De attack tijd is de tijd tussen het overschrijden van de threshold en het daadwerkelijk in werking gaan van de compressie. De Release tijd juist het tegenovergestelde. Sommige compressor limiters hebben knoppen om deze tijden in te stellen, de meeste niet. De reden is dat dit zeer moeilijk in te stellen parameters zijn en als je het fout doet klinkt het effect werkelijk nergens naar.

Hard Knee, Soft Knee
Het verschil tussen deze twee manieren is hoe de compressie op het signaal losgelaten wordt. Bij Hard Knee wordt bij threshold overschreiding direct de volle compressie toegepast, bij Soft Knee gebeurt dit geleidelijk, wat de compressie minder abrupt maakt.